در صورتی که قصد خرید ملکی را دارید، باید بدانید که احتمال مورد سوءاستفاده مالی قرار گرفتن در خریدها و سرمایهگذاری ها بسیار زیاد است؛ در نتیجه پیش از عقد هر گونه قرارداد باید بسیار تحقیق کنید تا اطمینان داشته باشید که در هیچ مرحله ای از معامله به مشکل برنخواهید خورد. از جمله مواردی که لازم است مورد تحقیق قرار بگیرد، انواع سندهای ملکی است؛ به ویژه هنگامی که قصد خرید خانه داشته باشید. آیا می دانید به چه ملک هایی بنیادی گفته می شود؟ نحوه استعلام آن ها را می دانید؟ برای پاسخ به این سوالات تا آخر مقاله همراه ما باشید.
ملک بنیادی چیست؟
یکی از دغدغه های مهم خریداران پس از پسندیدن یک ملک، نداشتن ریشه بنیادی و اصطلاحا بی رگ و ریشه بودن ملک مورد نظر است؛ پس در ابتدا باید بدانیم که ملک های بنیادی چه هستند؟
پس از انقلاب سال 1357، حکومت قانونی را تصویب می کند که بر اساس آن، املاک به جا مانده از بستگان رژیم سابق را ضبط و به نفع بیت المال مصادره می کند که این املاک را در اختیار بنیاد مستضعفان و یا ستاد اجرایی فرمان امام قرار می دهد و بسیاری از این املاک به مرور به اشخاص حقیقی فروخته شده اند.
اصولا خریداران علاقه ای به خرید املاک بنیادی ندارند؛ چرا که از یک طرف احتمال می دهند در آینده مالکین این املاک برگردند و با طرح یک دعوای حقوقی، بتوانند ملک را به نام خود برگردانند؛ همچنین بسیاری از افراد این املاک را غصبی می دانند و تمایل به زندگی در چنین املاکی ندارند.
نحوه استعلام املاک بنیادی
اکنون مسئله این است که از کجا بفهمیم یک ملک بنیادی است؟ احتمالا می دانید که ظاهر سند املاک بنیادی هیچ تفاوتی با دیگر سندها ندارد و شما تنها با بررسی آن نمی توانید متوجه شوید که یک ملک بنیادی هست یا خیر. در نتیجه، لازم است که تحقیق و پرس و جو کنید و مالکین قبلی آن ملک را پیدا کرده و برای انجام این کار، باید به اداره ثبت محل مراجعه کنید. البته باید دقت کنید که اداره ثبت، اطلاعات ملک را تنها در اختیار مالک آن قرار می دهد؛ در نتیجه شما می توانید برای اطلاع از مالکین قبلی و تعداد دفعات خرید و فروش آن به مشاورین املاک باتجربه همان منطقه مراجعه کنید و از آن ها کمک بگیرید.
نکته دیگری که باید به آن توجه کنید این است که، املاک بنیادی با املاک اوقافی بسیار تفاوت دارند؛ چرا که در املاک وقفی تمام ملک یا قسمتی از آن توسط فردی وقف شده است و اداره اوقاف با اقساط ۹۹ ساله آن زمین را به شهرداری یا شخص دیگری اجاره می دهد تا درآمد حاصل از آن را صرف اداره اوقاف کند.
انواع سندهای ملکی
به صورت کلی، تعریف سند عبارت است از اطلاعات ثبت شده شامل نوشتاری، شنیداری و دیداری که به واسطه افراد حقیقی یا حقوقی ایجاد شده و دارای ارزش نگهداری باشد و براساس تعریف قانون مدنی ایران در ماده ۱۲۸۴، نوشته و متنی است که در مقام دعوی و دفاع قابل استناد باشد؛ در ادامه ۲۰ مورد از رایج ترین انواع سندهای ملکی آورده شده است:
- سند مالکیت
- سند مشاع
- سند مفروز
- سند بنیادی
- سند منگوله دار
- سند تک برگ
- سند اعیان
- سند عرصه
- سند وقفی
- سند ورثه ای
- سند قولنامه ای
- سند المثنی
- سند طلق
- سند کاداستری
- سند معارض
- سند مجعول
- سند رسمی ملک
- سند عادی ملک
- سند شورایی
- سند صد و چهل و هفتی